Wieczne chemikalia pod lupą. Nowe badania ostrzegają: PFAS mogą uszkadzać łożysko już na początku ciąży
Zespół naukowców z niemieckiego Centrum Badań Środowiskowych Helmholtza przedstawia wyniki, które mogą zmienić sposób myślenia o bezpieczeństwie kobiet w ciąży. Badania opublikowane w czasopiśmie Environmental Research rzucają nowe światło na działanie PFAS. Grupy syntetycznych substancji chemicznych, które od lat obecne są w codziennym życiu. Okazuje się, że te wszechobecne związki mogą zakłócać rozwój łożyska już w pierwszych tygodniach ciąży.
Przeczytaj również: Ile powinien zarabiać personel medyczny i kto ma za to zapłacić? Skąd pozyskać nowe źródła finansowania?
PFAS – chemikalia, z którymi żyjemy każdego dnia
PFAS to prawie 10 tysięcy odpornych na degradację substancji stosowanych w nieprzywierających powłokach naczyń. Ponadto, odzieży wodoodpornej, opakowaniach fast foodów czy pianach gaśniczych. Tak trwałych, że zyskały nazwę wiecznych chemikaliów. Ich obecność odnotowuje się w wodzie, glebie, a także w organizmach ludzi na całym świecie.
Mimo że od lat mówi się o ich potencjalnej szkodliwości, brakowało badań, które rzeczywiście pokazałyby, co dzieje się z łożyskiem kobiety narażonej na PFAS w najważniejszym okresie ciąży – w pierwszym trymestrze.
Dlaczego początki ciąży są tak ważne?
Pierwsze 90 dni to czas intensywnego rozwoju. Kształtują się narządy dziecka, a łożysko dopiero buduje swoją strukturę i funkcje. To od niego zależy prawidłowy transport tlenu, składników odżywczych i hormonów, a także eliminacja produktów przemiany materii.
Naukowcy zwracają uwagę, że choć łożysko działa niczym zaawansowany filtr, nie jest w stanie w pełni obronić się przed PFAS. Substancje te mogą się kumulować, zaburzając precyzyjne procesy, które decydują o zdrowiu płodu. W skrajnych przypadkach zwiększają nawet ryzyko poronienia.
Przełomowy model 3D łożyska
Aby zrozumieć, jak PFAS oddziałują na wczesne łożysko, badacze stworzyli trójwymiarowy model trofoblastu – komórek, z których formuje się łożysko. To pierwsze tego typu narzędzie, pozwalające odwzorować naturalną, kulistą strukturę tych komórek i badać ich funkcjonowanie w warunkach najbardziej zbliżonych do rzeczywistych.
Następnie naukowcy wyodrębnili sześć najczęściej znajdowanych w łożyskach substancji PFAS i odtworzyli mieszaninę, z jaką kobieta może realnie mieć kontakt już na początku ciąży.
Wyniki były niepokojące. Modele łożyskowe narażone na PFAS:
- gorzej łączyły się z tkankami matki, co ograniczało transport składników odżywczych,
- wykazywały zaburzenia w procesach apoptozy i proliferacji – dwóch kluczowych mechanizmach odpowiedzialnych za prawidłowy rozwój łożyska.
Hormon ciąży pod wpływem PFAS
Jednym z najbardziej poruszających odkryć było zmniejszenie produkcji β-hCG – hormonu, który odpowiada za utrzymanie ciąży. To on pobudza wydzielanie progesteronu, niezbędnego do ochrony rozwijającego się zarodka. Kiedy jego poziom spada, także ciąża może przestać rozwijać się prawidłowo.
Naukowcy podkreślają, że nawet niewielkie zmiany hormonalne, powtarzające się przez dłuższy czas, mogą mieć realny wpływ na zdrowie matki i dziecka.
Chcesz podkreślić swoje naturalne piękno? W ramach usług medycyna estetyczna Poznań możesz zdecydować się na szereg dostępnych zabiegów – wypełnianie zmarszczek poznań, modelowanie nosa poznań i wiele więcej.
Czas na dokładniejsze badania
To jedno z pierwszych tak zaawansowanych badań oceniających działanie mieszanin PFAS na łożysko w pierwszym trymestrze. Wyniki wskazują na potrzebę pilnego udokumentowania poziomu narażenia kobiet na te substancje w najwcześniejszych tygodniach ciąży.
Choć wiele kwestii wciąż pozostaje bez odpowiedzi, jedno jest pewne: PFAS nie są problemem odległym. To substancje, z którymi stykamy się codziennie. A ich wpływ na organizm – zwłaszcza w okresie ciąży – może być znacznie poważniejszy, niż do tej pory zakładano.
Twoje ciało potrzebuje odprężenia? Skorzystaj z zabiegów w ramach usług masaż Poznań i pozbądź się wszelkich dolegliwości! W przypadku różnego rodzaju kontuzji, przeciążeń lub nadwyrężeń, zachęcamy do skorzystania z zabiegów w ramach usług fizjoterapia Poznań.
Co dalej?
Naukowcy apelują o monitoring PFAS w środowisku, skuteczniejsze regulacje prawne i dalsze badania nad ich wpływem na reprodukcję człowieka. Wczesne łożysko okazuje się wyjątkowo wrażliwe, a od jego kondycji zależy całe życie rozwijającego się dziecka.
Im więcej wiemy, tym większą mamy szansę, by chronić zdrowie przyszłych matek i ich dzieci w świecie, w którym chemikalia stają się nieodłącznym elementem codzienności.
