Boczne przyparcie rzepki
Boczne przyparcie rzepki to zaburzenie biomechaniczne, w którym rzepka przemieszcza się zbyt mocno w kierunku bocznym, zamiast ślizgać się centralnie po powierzchni bloczka kości udowej. To zaburzenie toru ruchu rzepki prowadzi do przeciążeń w obrębie stawu rzepkowo-udowego, powodując ból, dyskomfort i ograniczenie sprawności.
Skąd bierze się boczne przyparcie rzepki?
U podstaw tej dysfunkcji leżą najczęściej zaburzenia biomechaniczne, nieprawidłowe napięcie mięśni otaczających kolano oraz ograniczenia w obrębie bioder lub stopy. Częstymi przyczynami są:
- osłabienie mięśnia obszernego przyśrodkowego uda (Vastus Medialis Obliquus – VMO),
- przykurcze pasma biodrowo-piszczelowego i mięśni bocznych uda,
- nieprawidłowe ustawienie miednicy i rotacje w stawie biodrowym,
- koślawość kolan i niewydolność stabilizatorów centralnych,
- urazy stawu kolanowego w przeszłości (np. zwichnięcia rzepki, uszkodzenia więzadeł).
Z biegiem czasu nierównomierne ślizganie się rzepki po bloczku może powodować przeciążenia w stawie rzepkowo-udowym, prowadząc do dolegliwości bólowych, stanów zapalnych i degeneracji chrząstki.
Najczęściej dotyczy osób aktywnych fizycznie, w tym biegaczy, sportowców, ale również pacjentów z wadami postawy czy osłabionymi mięśniami stabilizującymi kolano. Kluczowe znaczenie ma tutaj nieprawidłowe napięcie mięśni uda – w szczególności zbyt słabe działanie mięśnia obszernego przyśrodkowego (Vastus Medialis Obliquus) oraz nadmierna aktywność struktur bocznych, takich jak pasmo biodrowo-piszczelowe.
Boczne przyparcie rzepki – objawy
Objawy zazwyczaj narastają stopniowo. Ból pojawia się po bocznej stronie kolana, nasila się podczas schodzenia po schodach, kucania, dłuższego siedzenia lub po intensywnym wysiłku fizycznym. Pacjenci często skarżą się na uczucie przeskakiwania rzepki, trzeszczenia lub niestabilności. Z czasem może pojawić się stan zapalny, obrzęk oraz ograniczenie zakresu ruchu.
Diagnostyka i leczenie w naszej klinice
W leczeniu bocznego przyparcia rzepki ważna jest kompleksowa diagnostyka funkcjonalna. Oceniamy ustawienie rzepki, kontrolę motoryczną kończyny dolnej, napięcie mięśni oraz zakresy ruchu w stawach. Dzięki temu możemy opracować indywidualny plan fizjoterapii, który redukuje objawy i eliminuje przyczynę problemu.
Proces terapii najczęściej obejmuje manualną pracę nad tkankami miękkimi uda i biodra, normalizację napięć mięśniowych, a także precyzyjnie dobrane ćwiczenia wzmacniające mięsień przyśrodkowy uda. Przykładamy dużą wagę do reedukacji wzorców ruchowych. Pacjent uczy się prawidłowego ustawienia kolana podczas codziennych aktywności, aby zapobiegać nawrotom dysfunkcji. W niektórych przypadkach wspomagająco stosujemy kinesiotaping kolana, neuromobilizację oraz trening na niestabilnym podłożu.
W naszej praktyce (→ fizjoterapia Poznań) duży nacisk kładziemy na stabilizację centralną i kontrolę motoryczną całej kończyny dolnej. Zwłaszcza u pacjentów aktywnych fizycznie oraz tych, którzy chcą bezpiecznie wrócić do sportu. Efekty terapii są zauważalne już po kilku sesjach, o ile pacjent przestrzega zaleceń i regularnie wykonuje ćwiczenia.
Dlaczego nie warto ignorować tego problemu?
Nieprawidłowe ustawienie rzepki, jeśli nie zostanie skorygowane, może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak chondromalacja rzepki, uszkodzenie chrząstki stawowej, przewlekłe zapalenia czy trwałe ograniczenia ruchomości. Dlatego tak ważna jest szybka reakcja i rozpoczęcie terapii pod okiem doświadczonego fizjoterapeuty.
Jeśli zauważasz u siebie objawy wskazujące na boczne przyparcie rzepki – nie czekaj. Umów się na konsultację w naszej klinice fizjoterapii w Poznaniu. Im wcześniej rozpoczniesz leczenie, tym większa szansa na całkowite przywrócenie sprawności bez bólu i ograniczeń.