Naderwanie mięśnia
Naderwanie mięśnia to często bagatelizowany uraz tkanek miękkich, występujący nie tylko u zawodowych sportowców, ale również u osób uprawiających sport rekreacyjnie, osób aktywnych fizycznie i pracowników fizycznych. Dochodzi do niego w wyniku gwałtownego przeciążenia mięśnia. Zwykle podczas dynamicznych ruchów, takich jak sprint, skok, nagła zmiana kierunku ruchu czy dźwiganie ciężaru bez odpowiedniego przygotowania.
Naderwanie mięśnia polega na częściowym przerwaniu włókien mięśniowych, bez całkowitego ich rozerwania. W odróżnieniu od naciągnięcia (czyli mikrourazu) i zerwania mięśnia (czyli całkowitej utraty ciągłości struktury), naderwanie stanowi średnio nasilony uraz. Jednakże bez odpowiedniego leczenia może prowadzić do powikłań i przewlekłych dolegliwości bólowych. Często występuje w takich grupach mięśniowych jak mięsień dwugłowy uda, łydka, czworogłowy uda czy mięśnie pleców i obręczy barkowej.
Naderwanie mięśnia – objawy
Objawy naderwania są zwykle bardzo charakterystyczne i pojawiają się natychmiastowo. Osoba, która doznała urazu, odczuwa nagły, przeszywający ból, często lokalizowany punktowo. Można także zaobserwować:
- wyraźne ograniczenie ruchomości w obrębie zajętej kończyny lub stawu,
- bolesność uciskową,
- narastający obrzęk, a czasem krwiak,
- uczucie sztywności lub „ciągnięcia” przy próbie poruszenia mięśniem,
- niekiedy wyczuwalny defekt strukturalny (wgłębienie) w mięśniu.
W ostrzejszych przypadkach pacjenci opisują także uczucie „szarpnięcia” lub „strzelenia”, które pojawia się w momencie kontuzji.
Klasyfikacja uszkodzeń mięśniowych
W zależności od stopnia zaawansowania urazu, naderwanie mięśnia dzieli się na trzy stopnie:
- Stopień I – naciągnięcie mięśnia: delikatne rozciągnięcie włókien mięśniowych bez ich widocznego rozerwania. Objawia się niewielkim bólem i minimalnym ograniczeniem ruchu.
- Stopień II – naderwanie mięśnia: częściowe rozerwanie większej liczby włókien mięśniowych. Pojawia się wyraźny ból, możliwy obrzęk i krwiak, a także ograniczona ruchomość.
- Stopień III – całkowite zerwanie mięśnia: pełne przerwanie ciągłości mięśnia, które często wymaga interwencji chirurgicznej i długotrwałej rehabilitacji.
Naderwanie mięśnia – diagnostyka
Podstawą rozpoznania jest szczegółowy wywiad z pacjentem oraz badanie kliniczne. Do potwierdzenia diagnozy wykorzystuje się badania obrazowe, przede wszystkim USG mięśni i tkanek miękkich, a w bardziej złożonych przypadkach również rezonans magnetyczny (MRI). Pozwala to określić lokalizację uszkodzenia, zakres naderwania i obecność ewentualnego krwiaka śródmięśniowego.
Ważne jest, by nie lekceważyć urazu i nie podejmować aktywności fizycznej „na własną rękę”, ponieważ może to doprowadzić do pogłębienia urazu i znacznie wydłużyć czas powrotu do sprawności.
Leczenie i fizjoterapia
Leczenie naderwania mięśnia zależy od stopnia urazu, jego lokalizacji oraz ogólnego stanu pacjenta. W początkowej fazie najważniejsze jest odciążenie uszkodzonego mięśnia, redukcja bólu i stanu zapalnego oraz kontrola obrzęku. Na tym etapie stosuje się protokół RICE (Rest, Ice, Compression, Elevation), czyli odpoczynek, schładzanie, ucisk i uniesienie kończyny.
Po kilku dniach, gdy ból zaczyna ustępować, wprowadzana jest odpowiednia rehabilitacja. Proces ten może obejmować:
- terapię manualną i techniki mobilizacji tkanek miękkich,
- masaż klasyczny i masaż tkanek głębokich,
- ćwiczenia izometryczne, rozciągające i wzmacniające,
- kinesiotaping wspomagający regenerację,
- zabiegi fizykoterapii: laseroterapia, elektroterapia, fala uderzeniowa, pole magnetyczne.
Celem fizjoterapii jest przywrócenie pełnej funkcjonalności mięśnia, zapobieganie nawrotom urazu oraz reedukacja ruchowa. Szczególnie ważne jest odpowiednie wdrożenie ćwiczeń ekscentrycznych, które wzmacniają mięśnie w fazie rozciągania i przygotowują je na przyszłe obciążenia.
Jeśli odczuwasz ból po urazie, masz wrażenie, że mięsień nie funkcjonuje jak wcześniej, lub pojawił się obrzęk i zasinienie – nie czekaj. Umów się na wizytę do fizjoterapeuty i zadbaj o swoje zdrowie. Szybka reakcja to szybszy powrót do sprawności.