Kręcz szyi
Kręcz szyi (łac. torticollis) to zaburzenie ułożenia głowy i szyi, które objawia się jej trwałym przechyleniem w jedną stronę oraz ograniczoną możliwością poruszania. Może wystąpić zarówno u noworodków i dzieci, jak i u dorosłych – na tle urazowym, przeciążeniowym, neurologicznym czy zwyrodnieniowym.
Problem ten wiąże się z bólem i dyskomfortem, ale również z asymetrią ciała, trudnościami w codziennym funkcjonowaniu, a w dłuższej perspektywie również z trwałymi zmianami postawy i napięcia mięśniowego.
Kręcz szyi – rodzaje i przyczyny
W zależności od etiologii wyróżnia się kilka typów kręczu szyi, z których każdy wymaga indywidualnego podejścia terapeutycznego:
- Kręcz mięśniowy wrodzony – najczęściej spotykany u noworodków, spowodowany skróceniem lub przykurczem mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego, często będący następstwem pozycji wewnątrzmacicznej lub trudnego porodu.
- Kręcz nabyty – może mieć tło urazowe, zapalne, neurologiczne, a nawet psychogenne. U dorosłych często pojawia się jako efekt długotrwałego przeciążenia, np. przy pracy biurowej lub intensywnym stresie.
- Kręcz spastyczny (neurologiczny) – forma dystonii, w której skurcze mięśni szyi są niekontrolowane i bolesne, prowadząc do nieprawidłowego ustawienia głowy.
Najczęstsze czynniki sprzyjające to:
- Niewłaściwa postawa ciała przez długi czas.
- Urazy mechaniczne i stany zapalne w obrębie szyi.
- Zaburzenia neurologiczne, np. uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego.
- Przeciążenia psychofizyczne, np. długotrwały stres lub napięcie mięśniowe.
Leczenie i fizjoterapia kręczu szyi
Podstawą skutecznego leczenia kręczu szyi jest precyzyjna diagnoza jego przyczyny i wdrożenie indywidualnego planu terapii. W wielu przypadkach kluczową rolę odgrywa fizjoterapia, która pomaga przywrócić prawidłową ruchomość szyi, zmniejszyć ból i napięcia oraz zapobiec nawrotom.
Do najczęściej stosowanych metod terapeutycznych należą:
- Terapia manualna – delikatne techniki rozluźniające i mobilizujące, zmniejszające napięcie w obrębie szyi i barków oraz przywracające prawidłowy zakres ruchu.
- Ćwiczenia indywidualne – ukierunkowane na wzmocnienie i rozciągnięcie mięśni szyi, poprawę koordynacji i symetrii ciała.
- Neuromobilizacja i techniki powięziowe, które wpływają na przywrócenie prawidłowego działania układu nerwowo-mięśniowego.
- Kinesiotaping lub suche igłowanie, jako wsparcie terapii przeciwbólowej i stabilizacyjnej.
W przypadku kręczu wrodzonego u niemowląt konieczna jest szybka interwencja fizjoterapeutyczna. Im wcześniej rozpoczęta terapia, tym większe szanse na całkowite przywrócenie prawidłowej postawy głowy i uniknięcie trwałych zniekształceń.
Rehabilitacja kręczu szyi w praktyce
Terapia kręczu szyi wymaga systematyczności, cierpliwości i ścisłej współpracy pacjenta z fizjoterapeutą. W naszym gabinecie (→ fizjoterapia Poznań, rehabilitacja Poznań) opracowujemy indywidualny plan leczenia, oparty na dokładnej diagnostyce funkcjonalnej oraz ocenie postawy i wzorców ruchowych.
W większości przypadków bardzo dobre efekty przynosi leczenie zachowawcze. Jednakże, w sytuacjach bardziej zaawansowanych (np. spastyczny kręcz szyi) może być konieczne wsparcie neurologiczne lub farmakologiczne, a w skrajnych przypadkach – leczenie operacyjne.